Νέες μορφές εκμετάλλευσης

Date:

Κατά τη διάρκεια Ιουλίου-Αυγούστου 2005, οι μεγαλύτερες πολωνικές εφημερίδες, τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέδιδαν μια ιστορία σχετικά με δύο πολωνούς εργάτες οι οποίοι απολύθηκαν από την TESCO στο Δουβλίνο, επειδή αγωνίζονταν για τα δικαιώματα των εργατών. Ένας από αυτούς, ο Radek Sawicki, μιλά για τον αγώνα ενάντια στην TESCO και τα αποτελέσματά του.Νέες μορφές εκμετάλλευσης

Για τους εργάτες από την Πολωνία και άλλες χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, η εργασία στην Ιρλανδία συχνά αποτελεί μια πιθανότητα να κερδίσουν καλά χρήματα. Από τότε που εισήλθαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ιρλανδική αγορά εργασίας άνοιξε για μας. Αρκετός κόσμος χρησιμοποιεί αυτό το πλεονέκτημα από την κατάσταση αυτή και σήμερα υπάρχουν πολωνοί, τσέχοι, λιθουανοί και σλοβάκοι εργαζόμενοι σε σχεδόν κάθε εργοστάσιο στην Ιρλανδία. Και παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον σχετικό ιρλανδικό νόμο όλοι οι εργαζόμενοι στην Ιρλανδία έχουν τα ίσα δικαιώματα, ανέντιμοι εργοδότες συχνά προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τους προσωρινά εργαζόμενους.

Σε αρκετές περιπτώσεις, η διαμάχη με τους εργοδότες εντείνεται πολλές φορές, επειδή μας παίρνει αρκετό καιρό και αρκετή παρατήρηση ώστε να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς μέσω των οποίων εγώ και αρκετοί άλλοι εργαζόμενοι γινόμαστε αντικείμενα εκμετάλλευσης.

Φτάνοντας στην Ιρλανδία

Τον Νοέμβριο του 2004, έφτασα στην Ιρλανδία και βρήκα εργασία μέσω του Γραφείου Εργασίας Grafton στο Δουβλίνο στην TESCO. Το Γραφείο Εργασίας με έστειλε να εργασθώ στην αποθήκη διανομής της TESCO, όπου εργάσθηκα για 8 μήνες. Το κυρίως αντικείμενο της εργασίας μου ήταν η προετοιμασία παραγγελιών που έπρεπε να πάνε σε καταστήματα, κάτι που σήμαινε ότι έπρεπε να μεταφέρω κουτιά, πακέτα.

Ήμουν ένας από τους πολλούς εργαζόμενους μέσω του Γραφείου Εργασίας. Μαζί με μας ήταν και εργαζόμενοι οι οποίοι είχαν προσληφθεί κατευθείαν από την TESCO. Αυτοί έκαναν τις ίδιες δουλειές με μας, αλλά οι μισθοί τους ήταν υψηλότεροι. Επιπλέον, είχαν κάθε δεύτερο Σάββατο ρεπό, έπαιρναν επιδόματα διακοπών και απολάμβαναν πλήρη δικαιώματα κανονικά εργαζόμενων.

Φυσιολογικά, κάθε εργαζόμενος που έχει στρατολογηθεί από τα Γραφεία Εργασίας ονειρεύεται να απασχοληθεί κατευθείαν από την TESCO, αλλά η πολυεθνική αυτή αποφεύγει την υπογραφή συμβάσεων με τους εργαζόμενους κι έτσι είναι αρκετά δύσκολο να αποδεσμευτούμε από τα δεσμά του Γραφείου Εργασίας. Η υπογραφή μιας σύμβασης, υποχρεώνει τους εργοδότες να κάνουν αρκετά πράγματα και έτσι αυτοί προτιμούν να μην αναλαμβάνουν τέτοια υπευθυνότητα και να χρησιμοποιούν την φτηνή εργατική δύναμη που τους στέλνεται από τα Γραφεία Εργασίας. Ο διακανονισμός μεταξύ TESCO και Γραφείων αποδεικνύεται αρκετά χρήσιμος για την TESCO, αλλά απειλήθηκε από το να είναι τέτοιος όταν αρχίσαμε να διαμαρτυρόμαστε για την κατάσταση αυτή. Αλλά, όμως, οι πρωταίτιοι των διαμαρτυριών ανακλήθηκαν από την εργασία τους στην TESCO κι έτσι η εταιρία απαλλάχθηκε από θορυβώδεις και μη εξυπηρετικούς γι’ αυτήν εργαζόμενους.

Η κατάσταση εντείνεται

Όταν άρχισα να εργάζομαι στην TESCO, η καθημερινή νόρμα ήταν να μεταφέρουμε 750 πακέτα τη μέρα, αν και οι εργαζόμενοι από τα Γραφεία Εργασίας μετέφεραν 900 ή 1000 τη μέρα, ελπίζοντας ότι αυτό θα τους έκανε καλούς στα μάτια της εταιρίας και θα επιβραβεύονταν με την υπογραφή σύμβασης με την TESCO. Αλλά δεν συνέβη αυτό, αντίθετα έκανε την εταιρία να ανεβάσει τη νόρμα, πρώτα στα 800 και μετά στα 900 πακέτα τη μέρα.

Εκείνη την περίοδο μια ομάδα πολωνών εργατών που εργαζόμασταν εκεί σταλμένοι από το γραφείο Grafton and Jobs, πήγαμε στον διευθυντή και τον ρωτήσαμε για την αύξηση της νόρμας. Μας είπε ότι εάν έχουμε πρόβλημα να βρούμε αλλού εργασία…

Τότε, ως ένδειξη διαμαρτυρίας, την επόμενη μέρα φόρεσα ένα φανελάκι με την επιγραφή «Μεταφέρουμε 800, όχι περισσότερα». Η ατμόσφαιρα άρχισε να εντείνεται. Το SPITU (συνδικάτο) προσφέρθηκε να μας βοηθήσει και έτσι οι εργαζόμενοι των Γραφείων, παρά τις προκλήσεις από το Γραφείο, άρχισαν να συμμετέχουν στη διαμαρτυρία. Άρχισαν διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο SPITU, την TESCO και τα Γραφεία Εργασίας.. Αλλά παρ’ όλα αυτά, οι νόρμες αυξήθηκαν ξανά τον Ιούνιο σε 1000 πακέτα τη μέρα! Επίσης, απολύθηκε ένας εργάτης χωρίς να δοθεί καμία εξήγηση γι’ αυτό, αλλά μάλλον γιατί αρνήθηκε να μεταφέρει περισσότερα από 800 πακέτα.

Σε ένδειξη αλληλεγγύης στον απολυμένο φόρεσα ένα ακόμα προκλητικό φανελάκι. Τα πολωνικά ΜΜΕ ενδιαφέρθηκαν για τα γεγονότα, αναφέροντας για τους διακανονισμούς που είναι αντεργατικοί, για τις σχέσεις ανάμεσα στην TESCO και τα Γραφεία Εργασίας καθώς και για τις διαμαρτυρίες των εργατών. Μια μέρα μετά ένα μεγάλο άρθρο δημοσιεύτηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα πολωνικά περιοδικά. Τότε με κάλεσαν από το Grafton και με πληροφόρησαν ότι δεν υπάρχει πλέον εργασία για μένα στην TESCO. Ένας από τους λόγους για τους οποίους ήθελε να με ξεφορτωθεί η TESCO ήταν η κριτική που ασκήθηκε σε βάρος της από τα πολωνικά ΜΜΕ.

Την ίδια μέρα, ο Zbyszek Bukala, ο οποίος συμμετείχε και αυτός στις διαμαρτυρίες, έχασε επίσης την εργασία του. Η αντίδρασή μας στην προσπάθεια αποσιώπησής μας ήταν η δημιουργία της TESCO Agency Workers’ Defence Committee. Οργανώσαμε μια διαμαρτυρία μπροστά στην πύλη της αποθήκης όπου εργαζόμασταν, απαιτώντας την επαναπρόσληψή μας, την κατάργηση της νόρμας των 1000 πακέτων τη μέρα και τη υπογραφή σύμβασης εργασίας κατευθείαν με την TESCO για τους εργαζόμενους από τα Γραφεία Εργασίας μετά από 3 μήνες εργασίας στην TESCO.

Εκδηλώσεις αλληλεγγύης οργανώθηκαν από τους αναρχικούς στην Ιρλανδία, στην Βρετανία και στην Πολωνία. Επίσης, πολωνοί εργάτες που εργάζονταν σε άλλα εργοστάσια άρχισαν να αποκαλύπτουν και αυτοί παρόμοια προβλήματα με τα Γραφεία Εργασίας κ.λπ. Οι εκδηλώσεις μας υποστηρίχθηκαν, επίσης, από συνδικάτα και εργατικές ομάδες σε αρκετές χώρες.

Εάν κάνουμε μια περίληψη των αποτελεσμάτων του αγώνα μας ενάντια στην TESCO στο Δουβλίνο, πρέπει να πούμε ότι, αποτελεί αναμφισβήτητο πλεονέκτημα η δημοσιοποίηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν όλοι όσοι προσλαμβάνονται από Γραφεία Εργασίας, προβλήματα που παραμένουν άλυτα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

* Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο μηνιαίο δελτίο του Workers Solidarity Movement «Workers Solidarity» Νο 88, Σεπτέμβρης 2005 και στο www.anarkismo.net Περισσότερα πάνω στον αγώνα αυτό θα βρείτε στο http://www.anarkismo.net/newswire.php?story_id=1077

** Μετάφραση «Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης», Μελβούρνη, 23 Οκτώβρη 2005.